Şirketlerin, kuruluş amaçlarına ulaşması, şirket birleşmesine gitmesi ya da maddi zorluğa düşmesi gibi nedenlerle faaliyetlerine son vermesi gerekebilir. Şirketlerin faaliyetlerini tamamen durdurması, şirket kapatma ve tasfiye olarak adlandırılır. Tasfiye işlemleri, şirket türlerine göre değişiklik gösteren bir dizi resmi işlemle gerçekleştirilir.
Şahıs şirketlerinde şirket kapatma, diğer şirket türlerine nazaran oldukça kolay gerçekleşir. Bağlı bulunan vergi dairesine, gerekli kapanış evraklarını ileterek işe başlanmalıdır. Vergi dairesine yapılan kapanış başvurusu sonrası, ticaret sicil ve oda kayıtları için de kapanış başvuruları yapılmalıdır. Kapanış dilekçeleri, şirket sahibi ya da noter kanalı ile verilmiş yetki bulunması halinde muhasebeciler tarafından hazırlanabilir. Bazı durumlarda şirket yetkilisinin ıslak imzası gerekmektedir. Tasfiye işlemleri dairelerce tamamlandığında, şirket resmi olarak kapanmış olur. Şirket kapanışı için ayrıca, yazarkasa kapanışının da yaptırılmış olması gerekir. Yazarkasa kapanış işlemleri, yetkili servisler tarafından yapılacağından, cihazınızın servisi ile görüşmeniz gerekmektedir.
Şahıs şirketi dışında kalan özellikle çok ortaklı şirketlerde, kapanış işlemleri, ortakların alacağı karar ile başlatılır. Anonim şirketlerde ve limited şirketlerde, şirket kapatma işlemi, ortaklar kurulunda alınacak resmi karar neticesinde başlatılır.
Anonim Şirketlerde Tasfiye Süreci Nasıl Olmalıdır?
Anonim şirketlerde bu süreci bir tasfiye memuru yönetir. Tasfiye memurunun atanması genel kurul tarafından yapılır. Genel kurul tarafından tasfiye memuru atanmaması ve şirket esas sözleşmesinde tasfiye memuru belirtilmiş olmaması durumunda tasfiye işlemleri yönetim kurulunca devam ettirilebilir. Tasfiye memuru ataması yapıldıktan sonra ilk iş, tasfiye memurlarının ticaret siciline kaydettirilip ilan edilmesi olmalıdır. Tasfiye memuru, şirketin durumunu gerekli raporlarla yönetim kuruluna sunduktan sonra, şirketin alacaklılarına, şirket tasfiyesini bildirmekle yükümlüdür. Bu durumu şirketin resmi internet sayfalarında ve ticaret sicil gazetesinde birer hafta arayla vereceği en az 3 ilanla duyurması zorunludur. Şirketin alacaklıları, alacakları dolayısıyla başvurularını tasfiye memuruna yapacaklardır. Alacaklısı olduğu halde, tasfiye memuruna bildirimde bulunmayanlar için, alacak tutarları banka nezdinde korumaya alınır.
Anonim şirket mal varlığı, alacaklıların borçları, pay sahiplerinin esas payları ödendikten sonra kalan miktarın esas sözleşmede belirtilen pay oranlarınca hissedarlar arasında bölüştürülmesiyle tamamen dağıtılır. Şirket, tasfiye süreci devam ederken, unvanının başına “tasfiye sürecinde” ibaresini eklemek zorundadır. Süreç boyunca ticari varlığı devam eden şirket, tasfiye sonuna kadar sadece kapama işlemleri anlamında faaliyet gösterebilir. Yeni sözleşme, üretim ya da hizmet sağlama gibi ticari faaliyetlerde bulunamaz.
Şirket Tasfiyesinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Vergi dairesine kapanış için başvuru yapılıp, varsa tüm vergi borçları kapatılmalı,
- Kapanış gerçekleşse bile tüm resmi defter ve belgeler en az 5 yıl süresince muhafaza edilmeli,
- En az 30 gün öncesinden, SGK kurumuna tasfiye durumu bildirilerek, şirket çalışanlarına ilan edilmeli,
- Çalışanlar açısından oluşacak; ihbar tazminatı, kıdem tazminatı, kullanılmamış yıllık izinlerden kaynaklı ücret alacakları ve fazla mesai alacakları hesaplanarak, banka kanalı ile ödeneceğine dair ibraname imzalatılmalı,
- Şirketin sahip olduğu, marka, patent gibi haklar tasfiye süreci ile birlikte sona ereceğinden gerekli durumlarda şirket tasfiyesi öncesinde bu gibi fikri hakların satış ve devri konusu karara bağlanmış olmalı,
- Tasfiye süreci tamamlandığında ticaret sicil gazetesinde ilan verilerek kapanış işlemi tamamen bitene kadar süreç mutlaka yakından kontrol edilmelidir.