Kooperatif Nedir?

Sermaye şirketi ya da şahıs şirketi çeşitleri arasında yer almasa da ticaret şirket olarak görülen kooperatif; en az yedi ortakla kurulabilen bir şirket türüdür. Tüm diğer şirket türlerinden oldukça farklı bir konumda ve amaçta kurulan şirket tipi olarak bilinir. Bir araya gelen ve ortaklık kuran gerçek ve tüzel kişiler, aynı sektörde ve genellikle aynı iş kolunda görev alırlar.

Kooperatifler, ortak amaçlara ortakların bir araya gelmesiyle oluştuğundan amaçları; bu ortakların ekonomik çıkarlarının korunması, işgücü ya da maddi kaynaklar gibi mesleki ihtiyaçlarının karşılanması ve dayanışmanın oluşturulmasıdır. Kooperatifler; ortakların kefalet ihtiyaçlarının da karşılanmasında önemli rol oynamaktadır. Ortaklık yapısı sabit değildir. Süreç içerisinde yeni ortakların eklenmesi ve var olan ortakların azledilmesi mümkündür. Ortaklık yapısındaki değişiklik kooperatiflerin ticari statüsünde değişikliğe yol açmaz.

Ortaklık için öngörülen her bir pay 100₺ olarak belirlenmiştir. Ortaklardan her biri en az bir pay sahibi olmak durumundadır. Türk ticaret kanunu, kooperatif ortaklarının sahip olabileceği en yüksek pay sayısını 5.000 olarak belirlemiştir. Tek bir ortak 5.000 pay üzerinde bir paya sahip olamaz.

Kooperatif Yönetimi Nasıldır?

• Türkiye vatandaşı olması ve ticaret kanununda belirtilen diğer şartları taşıması şartı ile en az 3 gerçek ya da tüzel kişi tarafından yönetim kurulu oluşturulur.

• Yönetim kurulunun her bir üyesi için görev süresi 4 yıl olarak belirlenir.

• Yönetim kurulu üyeleri, görev süreleri dolduğunda yeniden seçilebilirler.

• Bir ya da daha fazla sayıda denetçi, genel kurul tarafından seçilir.

• Denetçilerin görev süresi en az 1 yıl olmak kaydıyla yönetim kurulunca belirlenir.

• Denetçilerin yönetim kurulu üyesi olması zorunludur.

• Kooperatif genel kuruluna katılabilmek için genel kuruldan en az 3 ay öncesinde kooperatif üyesi olma zorunluluğu bulunmaktadır.

• Yapı kooperatiflerinde kooperatif genel kuruluna katılım için 3 ay öncesinde kooperatif üyesi olma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Kooperatif şirketlerinde, ortaklar, şirket alacaklarına karşın ikinci derecede sınırsız olarak sorumludur. Ancak ana sözleşmede bu sorumluluğun, taahhüt edilen sermaye payından az olmamak koşulu ile belirli bir miktar ile sınırlandırılması da mümkündür.